در 15 سپتامبر سال جاری قرار بود رومل باروم به دلیل تجاوز و قتل ، با روش تزریق که در آمریکا معمول است اعدام شود.اما اعدام کنندگان چندین ساعت را صرف پیدا کردن یک رگ مناسب برای تزریق کردند و بعد از 18 بار تلاش برای وارد کردن دارو به رگ‌های این محکوم نهایتا اعدام با موفقیت انجام نشد.

بعد از این اتفاق کارشناسان تصمیم گرفتند روش جدیدی را برای اعدام کردن محکومین پیدا کنند تا احتمال شکست و هم‌چنین درد آن‌ها کاهش پیدا کند.

در روش جدید به جای استفاده از ترکیب سه دارو فقط از یک دارو استفاده می‌شود و در صورتی که اعدام با موفقیت انجام نشود طرح دیگری برای پایان دادن به زندگی مجرم پیش‌بینی شده است.

در روش جدید در صورتی که تزریق در رگ موثر نبود ، داروها مستقیما به داخل عضلات تزریق می‌شوند تا به این ترتیب به طور حتم محکوم به اعدام را از پای در آورند.

بسیار معتقد بودند روش قدیمی اعدام ممکن بود درد شدیدی را به محکوم تحمیل ‌کند و باید روش جایگزینی برای آن پیدا کرد.

اولین پیشنهاد استفاده از مرگ تزریقی به سال 1977 و به ایالت اوهایو باز می‌گردد.این روش در حقیقت زائیده فکر یک پزشک بود که می‌خواست روش جایگزینی برای اعدام با صندلی الکتریکی پیدا کند.

با کمک یک متخصص بیهوشی ، این پزشک به ترکیبی از سه دارو رسید که می‌توانست نسبت به روش‌های قدیمی درد کم‌تری به همراه داشته باشد.

در حال حاضر این روش در 34 ایالت از مجموع 36 ایالتی که در آن‌ها مجازات اعدام انجام می‌شود پیاده سازی می‌شود.یکی از این سه دارو ، بیمار را بیحس و بیهوش می‌کند ، داروی دیگر عضلات او را فلج کرده و داروی سوم قلب او را از کار می‌اندازد.

اما این روش همیشه مطابق با برنامه کار نمی‌کند و بعضی از زندانی‌ها زمان بسیار طولانی تا قبل از مرگ زنده می‌مانند.

تحقیقات نشان می‌دهد داروی بیهوش کننده در بعضی از موارد می‌تواند چندان کارا نباشد و دارویی که قلب را از کار می‌اندازد ممکن است کار خود را به خوبی انجام ندهند و در این مواقع محکوم به اعدام فقط تحت تاثیر داروی فلج کننده عضلات که روی قلب او اثر می‌گذارد و به دلیل خفگی با درد زیاد جان خود را از دست می‌دهد.

تزریق کشنده به کشتن افراد از طریق تزریق بیش از حد دارو یا سم گفته می‌شود این روش بیشتر به عوان نوعی از اعدام استفاده می‌شود ولی گاهی اوقات از آن در اتانازی نیز استفاده می‌شود. این روش به عنوان جانشین روش‌های دیگر اعدام از جمله تیربارن و دار زدن و خفگی با گاز،با عنوان روش انسانی تر مطرح شده‌است

تاریخچه پیشنهاد تزریق مرگبار به عنوان نوعی از اعدام به اواخر قرن نوزدهم برمی گردد.آلمان نازی در دوره جنگ جهانی دوم از این روش بصورت گسترده در کنار روش‌های دیگر کشتار استفاده می‌کردند.

روش

مواد سدیم ساپیونتال(داروی بیوش کننده)،پانکرودیم برمید(فلج کننده وباز دارنده تنفس)،و پتاسیم کلرید (باز دارنده ضربان قلب ) به ترتیب به فرد اعدامی تزریق می‌شود. یک دستگاه ثبت ضربان قلب به شخص اعدام شونده متصل می‌باشد تا زمان مرگ مشخص شود.

مخالفان:

مخالفان استفاده از این روش معتقدند هستند که این روش همیشه کم درد نمی‌باشد و در برخی مواردآسیب‌های جسمانی و ذهنی فروانی به همراه دارد.سازمان عفو بین الملل ، پزشکان و پرستاران که دراین اقدام همکاری می‌کنند راناقض سوگند نامه پزشکی خود خوانده است. یک پژوهش منتشر شده در آمریکا نیز نشان می‌دهد که درصد میزان تأثیر ماده بیهوش کننده متناسب با وزن و قد افراد تغییر می‌کند ودر نتیجه برخی از افراد سنگین وزن ممکن است تا پایان مرحله اعدام بیهوش نشوند ودرد داشته باشند. برخی از افراد پیشنهاد دادند که تنها از ماده بیهوش کننده به جای ترکیب سه ماده استفاده شود ولی مسئولین امر با رد این موضوع اعلام کردند که درصورت استفاده از یک ماده ممکن است اعدام ۴۵ دقیق طول بکشد درحالی که متوسط زمان اعدام بوسیله تزریق سه ماده تنها ۱۱ دقیقه می‌باشد.

طرفداران:

برخی ازمقامات قضایی آمریکا معتقدند که این روش انسانی ترین روش اعدام در بین روش‌های موجود می‌باشد مقامات قضایی جمهوری خلق چین ضمن تآکید به استفاده هرچه بیشتر از این روش اعلام کردند که این روش انسانی تر از روش معمولی اعدام درچین یعنی تیر باران باشد.

کشور ایران بعد از کشور چین بیشترین تعداد اعدامی در جهان را داراست که اغلب به جرم های سیاسی ، مواد مخدر ، قتل ، تجاوز و ... انجام میشود.

در ایران نیز اِعدام نوعی کیفر و مجازات و به عبارتی دیگر اشد مجازات است. این کیفر یکی از موارد پیش بینی شده در قانون بسیاری کشورهاست که در آن به حکم قانون و بر اساس حکم دادگاه -عمومی، جنایی، نظامی و غیره- حیات یک انسان سلب می‌شود

در دوران هخامنشيان به منظور درس عبرت معمولا" مجازات اعدام به روشهاي خشني چون قطعه قطعه كردن ، در آتش سوزاندن و سربريدن انجام مي گرفت ، اما در اين ميان نوعي روش براي اعدام وجود داشته كه انجام آن به شكل زير بوده است :

ابتدا محكوم به اعدام با بهترين نوع اغذيه و اشربه مورد پذيرايي قرار مي گرفت و به قول معروف دلي از عزا بدر مي آورد . پس از آن او را به سمت اتاق خاكستر هدايت مي كردند ، اين اتاق به ابعاد 4 در 4 و به ارتفاع حدودا" 4 متر و بدون هيچگونه پنجره اي بوده است و تنها دري از قسمت بالا به آن راه داشته است ، و تا ارتفاع 3 متري آن به وسيله خاكستر نرم حاصل از سوختن چوب پر شده بود ، و در قسمت بالاي اتاق تيري چوبي از تنه درخت نصب شده بود ، محكوم به اعدام را از طريق سقف بر روي آن تنه قرار داده و دريچه بالاي اتاق را مي بستند.

اعدامي تا زماني كه خواب به بر او مستولي نشده بود و از روي تنه درخت به داخل خاكستر سقوط نكرده بود زنده مي ماند ، اما كم كم در اثر خوردن آن همه غذا و خستگي خواب بر او چيره مي شد ، و جدال بين مرگ و زندگي شروع مي شد ، اما مگر تا كي مي توان بر خواب چيره شد ، پس سرانجام محكوم در اثر خواب آلودگي و خستگي به داخل خاكستر مي افتاد و در اثر ورود خاكستر به داخل دهان و بيني و ريه خفه شده و به ديار باقي مي شتافت .

طناب دار متداولترین شیوه اعدام در جهان است که در این شیوه شخص قربانی خفه میشود.

به عملی که با گرفتن گلو قربانی موجب نرسیدن خون به مغز یا نرسیدن هوا به ریه‌ها می‌شود خفه کردن گویند.

در این شیوه ، ابتدا طناب داری آماده کرده و یک چهار پایه در زیر طناب دار قرار میدهند . قربانی را بر روی صندلی به صورت ایستاده قرار داده و طناب را بر گردن او محکم کرده و صندلی را از زیر پاهای وی خارج میکنند.

یکی از روش‌های اعدام است که باعث شکستن ستون فقرات و گردن و در نتیجه آسیب شدید بصل النخاع میشود و موجب ایست دستگاه تنفسی بدلیل فلج شدن ششها میشود. البته اگر طول طناب کم انتخاب شده باشد، شکستن گردن اتفاق نمی‌افتد و وی با خفه‌شدن کشته می‌شد و در حالتی که طول طناب بسیار زیاد باشد،‌ سر از بدن جدا خواهد شد.

با توجه به اینکه این روزها دارزدن محکومان در ایران بسیار متداول شده است.

برای اینکه بتوانیم دارزدن در ایران را بررسی کنیم در ابتدا بهتر است که نگاهی به روشهای موجود دار زدن در جهان بیندازیم. روش های اصلی دار زدن در جهان را می توان بدین گونه دسته بندی کرد :

روش سقوط کوتاه یا بدون سقوط : که در آن محکوم ارتفاع کمی را سقوط می کند. در این روش به خاطر وزن بدن که به صورت معلق قرار گرفته است طناب دور گردن محکوم سفت می شود و با فشار به گردن فرد وی را خفه می کند. معمولا در این روش مرگ بر اثر خفگی یا قطع شریان حیاتی رخ می دهد و به این خاطر مرگ آنی نخواهد بود ومحکوم تا زمانی که از هوش برود و بمیرد مدتی را درد می کشد. برای اجرای این روش معمولا طول طناب کوتاه است و در زیرپای فرد چرخ قرار می دهند و یا وی را بر روی یک چهارپایه قرار می دهند و بعد آن را از زیر پای فرد خارج می کنند.

روش معلق کردن: در این روش محکوم به جای آنکه سقوط کند توسط یک وسیله و یا ماشین به بالا کشیده می شود. در این روش معمولا از جرثقیل و یا قرقره برای بالا کشیدن محکوم استفاده می شود. این روش اگر به صورت سریع انجام شود ممکن است مرگ بر اثر شکستگی گردن باشد ولی عموما مرگ بر اثر خفگی و قطع شریان حیاتی فرد می باشد و معمولا فرد تا زمان مرگ که مدتی به طول می انجامد در بین زمین و آسمان دست و پا می زند.

روش سقوط استاندارد: در این روش محکوم که طناب به دور گردن وی آویخته شده است از ارتفاع مشخصی که معمولا چیزی در حدود 1.5 تا 4 متر است سقوط می کند.این روش ، درواقع همان سقوط کوتاه است که اندکی پیشرفته تر شده است اما با این حال هنوز این ارتفاع از طناب منجر به شکستن گردن افراد نمی شود و در اکثر موارد در این روش نیز فرد بر اثر قطع شریان حیاتی و یا خفگی جان می دهد. گاها بلند بودن زیاد طناب نیز منجر به قطع گردن افراد می شود. نمونه ای از این اتفاق در مورد اوا دوگان الوین آخرین زنی که در ایالت آریزونا در سال 1928 به دار آویخته شد رخ داد و در هنگام اجرای حکم گردن وی ناگهان از بدنش قطع شد و در سالهای اخیر نیز اتفاق مشابهی برای برزان تکریتی برادر ناتنی صدام رخ داد و وی نیز در حین اعدام سرش از تنش جدا شد.

روش سقوط بلند یا مشخص: در این روش میزان سقوط فرد براساس وزن و قد و فیزیک فرد محاسبه می شود تا سقوط منجر به شکستن گردن وی شود. این روش در واقع برای رفع مشکلات روش سقوط استاندارد توسط ویلیام ماروود درسال 1872 ابداع شد. این روش دارزدن را کمی انسانی تر می کند و می تواند مرگ را برای محکوم کمی آسان ترکند. در این روش ارتفاع سقوط به شکلی انتخاب می شود که بر اثر سقوط گردن محکوم شکسته و بر اثر قطع نخاع فرد بیهوش شده و با مرگ سریع بمیرد.

برای این روش در ابتدا جدولی از وزن و طول طناب ابداع شد که بر اساس وزن محکوم طول سقوط را مشخص می کردند کم کم با گذشت زمان این جدول تغییراتی کرد و فاکتورهای دیگری نیز در انتخاب ارتفاع سقوط وارد شدند تا این اطمینان حاصل شود که مرگ فرد بر اثر سقوط از آن ارتفاع تنها منجر به شکستگی گردن وی شود

. در حال حاضر در اجرای این روش علاوه بر انکه ارتفاع سقوط را بر اساس وزن و قد محاسبه می کنند. بلکه مسائل مانند بیماری مفاصل و سایر مشکلات فرد را نیز بررسی کرده و سپس مشخصات سقوط را برای فرد تخمین می زنند. برای اینکار در کشورهایی مثل امریکا پیش از اجرای حکم فرد سلامت فرد و مشخصات وی را بررسی می کنند.

همانطور که دیدم روشهای متفاوتی در جهان برای اعدام وجود دارد که هر یک به مرور زمان و برای بهبود و سریعتر کردن و کم درد کردن فرآیند مرگ تکمیل شده اند. اما متاسفانه در کشور ما عموما برای دار زدن محکومین از روش سقوط کوتاه و معلق کردن استفاده می شود. اعدام های در زندان معمولا به روش سقوط کوتاه هستند یعنی فرد از جایی آویزان می شود و طناب به دور گردن و زیر پای او چهارپایه ای که معمولا ارتفاع آن از یک متر تجاوز نمی کند قرار می دهند و بعد با برداشتن چهارپایه منجر به سقوط وی می شوند و این سقوط معمولا کمتر از یک متر است و مرگ در این حالت بیشتر بر اثر خفگی و قطع شریان حیاتی رخ می دهد و محکوم مدتی را تا مرگ درد می کشد. اما در اعدام هایی که در ملا عام انجام می شود عموما از جرثقیل استفاده می شود و از روش معلق کردن، که در آن فرد به جرثقیل متصل می شود و بعد در هنگام اجرای حکم محکوم توسط جرثقیل به بالا کشیده می شود این روش نیز منجر به قطع شدن گردن نمی شود و مرگ بر اثر فشار طناب بر گردن محکوم و قطع شریان های حیاتی وی می باشد. معمولا فرد بعد از بالا کشیده شدن مدتی را در بین آسمان و زمین دست و پا می زند تا سرانجام بعد از چند ثانیه جان بدهد.

در قرون وسطا در اروپا معمولاً برای اعدام جادوگران، آن‌ها را در آتش می‌سوزانیدند.همچنین کلیسا برای اعدام مخالفین خود، از این روش استفاده می کرد.در آلمان تعداد زیادی از کسانی که مردم به آن ها ظن جادوگری داشتند به این روش اعدام شدند.تا قرن ۱۸ این قانون و اعدام به این روش مرسوم بوده است.در سال ۱۸۰۴ این روش اعدام از قانون حذف شد.[۱] ژاک دو مولای، ژان هوس، ژاندارک، پاتریک هامیلتون، ویلیام تیندال، میشل سرویت، جوردانو برونو، از مهم‌ترین افرادی هستند که در آتش سوزانیده شده‌اند.در هند باستان، این نوع اعدام به نام جآوهر، ساتی، ریزهج انجام می‌شده‌است.

سنگسار، یک نوع مجازات مرگ است که از طریق پرتاب سنگ (که به صورت گروهی انجام می‌شود) به طرف مجرم صورت می‌گیرد. جامعه بین‌المللی اعدام از طریق سنگسار را «عملی وحشیانه و سبعانه» تلقی می‌کند. مجازات سنگسار دارای پیشینه تاریخی بلندی است. در کتب تاریخی به رواج سنگسار به عنوان مجازات در یونان باستان اشاراتی شده است. در منابع ادیان ابراهیمی همچون یهودیت، مسیحیت و اسلام نیز به مجازات سنگسار اشاراتی شده است.

سنگسار امروزه در برخی از کشورهای مسلمان که حکومت آنان اسلامی است و یا احکام بر اساس اسلام است، به اجرا گذاشته می‌شود از این میان می‌توان به کشورهای ایران، افغانستان، نیجریه، سودان، عربستان سعودی و امارات متحده عربی اشاره نمود. در این کشورها کسی که به سنگسار محکوم می‌شود باید در پارچه‌ای سفید پوشانیده شده اگر مرد است تا لگن خاصره و اگر زن است تا کمر او را در خاک دفن می‌کنند و سپس با سنگ‌هایی که یکباره محکوم را نمی‌کشد بلکه به‌تدریج و با تحمل درد موجب مرگ وی می‌شود به پرتاب سنگ به سوی شخص قربانی می‌پردازند.

سنگسار، بر عکس دیگر شیوه های اعدام، مجازاتی است که اجرای آن به تخصص ویژه برای اجرای مجازات نیاز ندارد. افزون برآن، ابزار و وسیله خاصی برای اجرای آن لازم نیست. بدین ترتیب، این مجازات مرگ به شیوه ساده که نیاز به تهیه مقدمات اجرا نداشته بلافاصله پس از صدور حکم قابل اجرا بوده است. قربانی را به بیرون از شهر برده و در بیابان او را سنگسار می‌کردند.

شیوه انجام این مجازات بقدری ساده است که حتی کودکان نیز می‌توانند در آن شرکت کنند. بنابراین، می‌توان گفت که سنگسار شیوه‌ای از مجازات اعدام است که امکان بیشترین مشارکت همگانی جمع را فراهم می‌آورد.

اگر دیگر شیوه‌های اعدام امکان تماشای همگانی را فراهم می‌آورد، مجازات سنگسار امکان مشارکت فعالانه همگان را در اجرای مجازات فراهم می‌آورد.

به همان اندازه که شیوه اجرای مجازات سنگسار برای شرکت کنندگان ساده است، برای قربانی‌ سنگسار دشوار و شکنجه‌زا است. سنگسار در حقیقت شکنجه‌بارترین شیوه اجرای مجازات مرگ است. در این مجازات، اعمال شکنجه همراه با بیان نفرت و طرد مجرم از جامعه تا حد مرگ شدت می‌یابد.

شکنجه جسمی سنگسار که بالاترین حد شکنجه در مجازات مرگ است، تنها بخشی از مجموعه شکنجه‌ای است که بر مجرم وارد می‌شود. ضربه‌های ناشی از پرتاب سنگ چنان است که مرگ ناگهانی نیست، بلکه ذره ذره به وقوع بپیوندد. قربانی سنگسار به‌گونه‌ای شکنجه روانی نگرانی از مرگ و لحظه‌شماری برای مرگ خود را دارد. در کنار آن، قربانی به وضوح شاهد است که نفرت بیش‌ازحد افراد جامعه است که او را به دست مرگ می‌سپارد. با هر ضربه سنگ، حکم طرد و نفرت به شدید‌ترین وجهی برای او اجرا می‌گردد. همدستی جمع نه تنها در اجرای حکم مرگ او، بلکه در بیان نفرت و شکنجه کردن او باعث می‌گردد که قربانی در آخرین لحظات زندگی اوج تنهایی و ذلت را تجربه کند.

مجازات سنگسار کماکان در قانون مجازات اسلامی ایران در نظر گرفته شده‌است. در سال‌های اخیر چندین مورد سنگسار گزارش شدند که باعث فشار به ایران برای توقف اجرای سنگسار شد. محمود هاشمی شاهرودی رییس قوه قضاییه در ۲۰۰۳ گفته است: «اجرای حکم سنگسار در اختیار حاکم شرع است و در حال حاضر جمهوری اسلامی به دنبال تعیین مجازات جایگزین برای این نوع از جرایم است.» در عین حال غلام‌رضا رضوانی از فقهای شورای نگهبان در دسامبر ۲۰۰۲ عنوان کرده که «به جای مجازات رجم نمی‌توان مجازات دیگری را تعیین کرد، زیرا احکام اسلام تابع پسند و ناپسند جامعه نیست و ممکن است همین احکام در روزهای اول اسلام نیز برای مردم ناپسند بوده باشد.» عفو بین‌الملل دو مورد سنگسار در ایران در ۲۰۰۶ را گزارش کرده‌است. همچنین در ژوئیه ۲۰۰۷ گزارش شد که جعفر کیانی در استان قزوین سنگسار شده‌است. به گزارش خبرنامه امیرکبیر روز جمعه، ۶ دی ۱۳۸۷، مردی در گورستان بهشت رضا در شهر مشهد سنگسار شده است. فعالان حقوق بشر و جنبش زنان در داخل ایران برای لغو این قانون تلاش می‌کنند، از جمله کمپین قانون بی سنگسار.

تیر باران یکی از راه‌های اجرای مجازات اعدام است که البته در اوایل انقلاب اسلامی در ایران بسیار رایج بود.

نحوه اجرای تیرباران معمولاً به این ترتیب است که شخص محکوم به اعدام را با طناب به یک تیرک عمودی می‌بندند و به فرمان فرمانده جوخه آتش، شخص محکوم گلوله باران می‌شود . البته کیفیت اجرای تیر باران در کشورهای مختلف متفاوت است و با قوانین گوناگونی اجرا می‌شود . اشخاص محکوم به مرگ با تیرباران معمولاً نظامیان می‌باشند .

هنگامی که صدام به اعدام با طناب دار محکوم شد وی خواستار اجرای حکم اعدام با تیرباران شد اما ادعای وی مبنی بر اینکه هنوز هم یک نظامی است و در صورت اثبات جرم باید تیرباران شود، از سوی دادگاه نادیده گرفته شد .

در این نوع اعدام که سابقا در ایران رواج داشت سر فرد از ناحیه گلو با چاقو بریده می شود و یا با ساطور یا تبر از پشت سر ضربه محکمی وارد می‌شود. برای انجام سر بریدن محکومان و مجرمان دستگاهی نیز ابداع شده به نام گیوتین که در قرون وسطی در اروپا بیداد میکرد.

یک روش اعدام است که در هند، یونان، روم، ایران و مصر باستان رواج داشته‌است. در هند باستان، این نوع اعدام به نام جآوهر، ساتی، ریزهج انجام می‌شده‌است. در قرون وسطا معمولاً برای اعدام جادوگران، آن‌ها را در آتش می‌سوزانیدند.ژاک دو مولای، ژان هوس، ژاندارک، پاتریک هامیلتون، ویلیام تیندال، میشل سرویت، گیوردانو برونو، از مهم ترین افرادی هستند که در آتش سوزانیده شده‌اند.

این مجازات نیز در اسلام برای بعضی از جرم ها از جمله لواط در نظر گرفته شده است و در ایران نیز به صورت نامشخص و نادری اجرا میشود. در این جا هم همان طور که از نامش پیدا می باشد به این صورت است مجرم را از یک مکان بلندی به پایین پرتاب می کنند تا بمیرد .

صلب هم از جمله مجازات های اسلامی می باشد که هرچند در قوانین ایران به طور گسترده از آن یاد نشده اما در رساله های دینی مراجع مذهبی اش به دولتمردان پیشنهاد شده است. این شیوه در بعضی جرایم از جمله محاربه اجرا می شود و به این صورت می باشد که مجرم را طوری به دار می آویزند که بستنش موجب مرگش نشود یعنی در اینجا طناب به گردن او انداخته نمی شود و تا سه روز باید بر دار بماند اگه در اثنای این سه روز مرد او را پایین می آورند و اگر بعد از سه روز زنده ماند دیگر نمی توان آن را کشت .

ماده 24 - در اجرای حد صلب محکوم را به چوبه دار که شبیه صلیب تهیه شده ، در حالتی که پشت به صلیب و رو به قبله بوده و پاهایش مقداری از زمین فاصله عمودی می بندند و به مدت سه روز تحت حفاظت و مراقبت مأمورین نیروی انتظامی به همان حال رها می کنند . پس از انقضای سه روز ، او را از چوبه دار پایین می آورند اگر فوت کرده باشد پس از انجام مراسم مذهبی دفن و در غیر اینصورت او را رها می کنند و چنانچه نیاز به ارائه خدمات پزشکی داشته باشد اقدامات درمانی بلامانع خواهد بود .

تبصره - چنانچه فوت مصلوب زودتر از سه روز محرز گردد ، پایین آوردن جسد برای انجام مراسم مذهبی و کفن ودفن قبل از انقضای سه روز بلامانع است .

البته همان گونه که بند ب ماده 195 قانون مجازات اسلامی گفته است نباید نحوه بستن موجب مرگ گردد .

نحوه اجرای احکامی که منجر به سلب حیات انسانی می شود

شرایط اجرا

ماده 1 - دادگاه بدوی صادر کننده حکم موظف است پس از قطعیت حکم و ابلاغ آن حسب مورد به محکوم علیه یا وکیل وی ، رونوشتی از حکم قطعی را طی نامه ای که متضمن تصریحات لازم باشد به همراه اسناد مربوط برای اجرای به مرجع قضایی مجری حکم ارسال کند .

تبصره - منظور از مرجع قضایی مجری حکم واحد اجرای احکام کیفری است که تحت نظر دادستان یا معاون وی می باشد و در حوزه هایی که تا کنون دادسرا تشکیل نگردیده تحت نظر رییس حوزه قضایی یا معاون وی است .

ماده 2 - حکم قصاص نفس پس از احراز قطعیت آن توسط دادگاه بدوی صادر کننده رأی و نیز طی مرحله استیذان از ولی امر مسلمین و تنفیذ آن از سوی رییس قوه قضاییه ، با اذن ولی دم یا اولیاء دم به موقع اجراء گذاشته خواهد شد .

ماده 3 - هر گاه یکی از مقامات قضایی در موردی که قانون تجویز نموده است تقاضای تجدید نظر درحکم قطعی را بنماید ، اجرای حکم تا اتخاذ تصمیم نهایی در این مورد به تأخیر می افتد .

ماده 4 - به استثناء مورد قصاص نفس ، چنانچه محکوم به اعدام ، قتل ، رجم ، صلب و یا قطع عضو به عنوان حد پس از لازم الاجرا شدن حکم و قبل از اجرای آن در خواست عفو نماید ، به دستور دادگاه صادر کننده حکم اجرای آن تا اعلام نتیجه از سوی کمیسیون عفو و بخشودگی به تأخیر خواهد افتاد . کمیسیون مزبور موظف است به این تقاضا و رسیدگی و در اسرع وقت نتیجه را به دادگاه اعلام کند .

ماده 5 - عروض جنون ، ارتداد و یا بیماری محکوم یا مستحاضه بودن محکوم علیها مانع اجرای حد یا قصاص یا اعدام نیست . لیکن ، در مورد محکوم مریض چنانچه طبق نظر و تجویز پزشک قانونی و یا پزشک معتمد و تأیید قاضی صادر کننده حکم بدوی یا دادستان مربوط مرض وی در حدی باشد که مانع انجام تشریفات اجرا مقرر در این آیین نامه باشد ، اجرای حکم تا رفع مانع به تأخیر می افتد .

ماده 6 - در ایام بارداری و نفاس زن حکم اعدام یا حد یا قصاص نفس اجرا نمی شود . همچنین است بعد از وضع حمل چنانچه به تجویز پزشک قانونی یا پزشک معتمد و تأیید قاضی صادر کننده حکم یا دادستان مربوط ، اجرای حکم موجب لطمه به سلامتی طفل به سبب قطع شیر مادر باشد که در این صورت اجرای مجازات تا رسیدن طفل به سن 2 سالگی به تعویق خواهد افتاد .

تشریفات اجرا

ماده 7 - پس وصول حکم قطعی و دستور اجرای آن از سوی دادگاه صادر کننده ، مرجع قضایی مجری حکم موظف است حداقل 48 ساعت قبل از زمان اجرای حکم مراتب را به مقامات و اشخاص زیر اطلاع داده و از آنها بخواهد جهت انجام وظیفه محوله در محل اجرای حکم حاضر شود :

الف - قاضی صادر کننده حکم بدوی ، در صورتی که حضور وی به موجب قانون لازم باشد .

ب - رییس اداره زندان یا قائم مقام وی برای تهیه مقدمات اجرای حکم و حفظ نظم در داخل محوطه زندان و یا همکاری با مأمورین نیروی انتظامی و یا برای تسلیم زندانی در صورتی که حکم در خارج از محوطه زندان اجرا می شود .

ج - فرمانده نیروی انتظامی محل یا قائم مقام وی .

د - پزشک قانونی یا پزشک معتمد (‌چنانچه در محل پزشک قانونی نباشد ) برای معاینه محکوم و نیز اعلام نظر را جع به وضعیت جسمانی وی قبل از اجرا و معاینه جسد پس از اجرای حکم .

هـ - یکی از روحانیون یا افراد بصیر برای انجام تشریفات دینی و مذهبی و اگر محکوم به یکی از ادیان رسمی شناخته شده باشد ، نماینده رهبر دینی مربوط یا نماینده وی . در هر صورت ، عدم حضور این افراد مانع از اجرای حکم نمی باشد .

و - منشی دادگاه برا ی قرائت حکم قبل از اجرا .

ز - اولیاء دم مقتول یا وکیل آنها .

ح - وکیل محکوم علیه . عدم حضور وکیل یاد شده مانع از اجرای حکم نمی باشد .

ط - شهود ، در صورتی که حضور شهود به موجب قانون لازم باشد .

تبصره 1 - در صورتی که بنا به جهاتی حضور تماشاچی یا طبقات خاصی در محل اجرای حکم به مصلحت نباشد ، بنا به تشخیص دادستان ، مأمورین انتظامی از ورود آنان به محل اجرای حکم جلوگیری به عمل می آورند . در نقاطی که دادسرا تشکیل نگردیده است ، تشخیص این امر به عهده رییس حوزه قضایی است .

تبصره 2 - تأمین محل اجرای حکم در خارج از محوطه زندان به عهده نیروی انتظامی است .

1- تذکر به محکوم مبنی بر توبه .

2- تذکر به محکوم مبنی بر اینکه چنانچه وصیتی دارد اعلام نماید .

3- تذکر به محکوم برای غسل میت و تحنیط و تکفین خود در مورد قصاص نفس و رجم .

تبصره 1 - نظارت بر انجام امور فوق با مقام قضایی مجری حکم است و عنداللزوم خود اقدام تذکر به محکوم خواهد نمود .

تبصره 2 - مأمورین زندان و یا نیروی انتظامی حسب مورد به محکوم اجازه می دهند تا با آب صدر و آب کافور و آب خالص غسل نماید و سپس به ترتیبی که در خصوص اموات مقرر است و با رعایت موازین شرعی خود را با سه قطعه کفن ، تکفین و حنوط نماید . در این صورت ، پس از اجرای حکم و مرگ مرجوم و یا محکوم به قصاص بدون نیاز به غسل و کفن جدید با همان وضعیت بر او نماز میت خوانده و در قبرستان مسلمین دفن می گردد ، مگر اینکه محکوم قبل ازاجرای حکم غسل نکرده باشد که در این صورت غسل میت و سایر تشریفات مربوط به دفن میت در مورد وی انجام خواهد شد .

تبصره 3 - چنانچه محکوم وصیتی داشته باشد مقامات یاد شده نوشته جات و وصایای او را پس از ملاحظه مرجع قضایی مجری حکم و اعلام بلامانع بودن آن و پس از اجرای حکم ، بدون تأخیر به مقصدی که محکوم تأیین کرده است ارسال می دارد .

تبصره 4 - هزینه اجرای حکم مقرر در این ماده و تبصره های آن به عهده قوه قضاییه است .

ماده 11 - در صورتی که محکوم غیر مسلمان باشد قبل از اجرای حکم آداب دینی مذهبی لازم مطابق مقررات دین و مذهب وی به عمل خواهد آمد . عدم حضور رهبر دینی مربوط یا نماینده وی ، مانع از اجرای حکم نخواهد بود .

ماده 12 - اگر محکوم خوردنی یا آشامیدنی تقاضا کند مأمورین مکلف به تهیه آن هستند مگر اینکه تقاضای وی فقط برای تأخیر اجرای حکم باشد . تشخیص این امر با مرجع قضایی مجری حکم است .

ماده 13 - در مواردی که محکوم علیه در زندان است و حکم در خارج از محل زندان اجرا می شود ، صورت جلسه تهیه و به امضای مسؤل اجرای حکم ، رییس زندان یا قائم مقام وی ، پزشک حاضر در محل ، منشی دادگاه و فرمانده نیروی انتظامی محل یا قائم مقام وی می رسد . رییس زندان هویت زندانی را از حیث تطبیق مشخصات وی با آنچه در حکم دادگاه آمده است تأیید نموده و ذیل آن را امضا خواهد کرد .